دی‌ان‌ای استخراج شده از موهای بتهوون اسرار مرگ این آهنگساز را فاش کرد | بهمن 1401
در سال ۲۰۱۴، بگ و همکارانش تصمیم گرفتند ژنوم بتهوون را بازسازی کنند. برای این کار، ابتدا تیم به قطعه‌ای از خود آهنگساز نیاز داشت. خوشبختانه حدود ۳۰ طره موی جداگانه منسوب به بتهوون وجود داشت و در اختیار کلکسیونرها و نوادگان افرادی بود که این موها اولین‌بار در قرن ۱۹ به دست آن‌ها رسیده بود.
بگ با علاقمندان به بتهوون همکاری کرد تا از مالکان طره موها بخواهند که چند تار مو را برای مطالعه در اختیار آن‌ها قرار دهند. تیم موفق شد نمونه‌هایی از هشت طره مو به دست آورد که گقته می‌شد سال‌های ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۷ چیده شده‌اند.
یکی از طره‌ها دی‌ان‌ای کافی برای تجزیه‌و‌تحلیل حاصل نکرد. دو طره هم به بتهوون تعلق نداشت. پژوهشگران دریافتند که یکی از آن‌ها به زنی با تبار یهودیان اشکنازی تعلق دارد. اما پنج طره که از منابع مختلف می‌آمدند، به‌وضوح به فرد واحدی با تبار اروپای مرکزی تعلق داشتند که بتهوون هم از همان جا بود. تخریب طبیعی دی‌ان‌ای در طول زمان در این طره موها نیز با مویی با قدمت اوایل قرن ۱۹ مطابقت داشت. این ویژگی‌های مشترک همراه با سوابق روشنی از مالکیت این طره موها در طول قرن‌ها موجب شد بگ مطمئن شود که به بتهوون تعلق دارند. لالوئزا لالوزا فاکس نیز با این موضوع موافق است. او می‌گوید: «فکر می‌کنم آن‌ها شواهد قانع‌کننده‌ای ارائه می‌دهند که این پنج نمونه به بتهوون تعلق دارد.»
پژوهشگران از طره موهای به‌خوبی محافظت‌شده برای بازسازی ژنوم آهنگساز استفاده کردند. این تجزیه‌و‌تحلیل هیچ نشانگر ژنتیکی مرتبط با ناشنوایی یا مشکلات روده‌ای را آشکار نکرد. اما چندین عامل خطر بیماری کبدی را شناسایی شد. یکی از این عوامل، واریانتی از ژن PNPLA3 بود که خطر ابتلا به مشکلات کبدی را در طول زندگی آهنگساز سه برابر می‌کرد.
البته این عوامل خطر به‌تنهایی نباید موجب مرگ بتهوون می‌شدند. دانشمندان همچنین در یکی از رشته‌های مو که مدت کوتاهی پس از مرگ بتهوون جمع‌آوری شده بود، آثاری از ویروس هپاتیت B را پیدا کردند که ویروسی است که به کبد آسیب می‌زند.
به‌گفته‌ی پژوهشگران، خطر ناشی از عفونت هپاتیت B برای کبد براثر مصرف الکل تشدید می‌شود. برخی از معاصران ادعا کرده‌اند که این آهنگساز تا پایان عمرش به شدت الکل مصرف می‌کرد.
یان گیلمور، متخصص بیماری‌های کبد در بیمارستان دانشگاه رویال لیورپول در انگلستان که در این پژوهش مشارکت نداشت، می‌گوید درحالی‌که دقیقا نمی‌دانیم چه ترکیبی از عوامل موجب مرگ بتهوون شد، این داستان کارآگاهی جذابی است که سوالات تازه‌ای را مطرح می‌کند: کروموزوم Y در ۵ نمونه مو با کروموزوم ۵ فردی که دارای جد مشترک قرن چهاردهمی با بتهوون هستند، مطابقت ندارد (این آهنگساز هیچ فرزند شناخته‌شده‌ای نداشت). این امر می‌تواند نشان‌دهنده عدم اصالت موها باشد یا به‌گفته‌ی بگ، به احتمال زیاد، یکی از اجداد مستقیم بتهوون از سمت پدری، احتمالا بین قرن ۱۴ تا ۱۶، فرزندی در خارج از چارچوب ازدواج داشته است.
این پژوهش در مجله‌ی Current Biology منتشر شده است.