بازگشت به ماه روی لبه تیغ؛ گزارشی تکاندهنده هزینههای سرسامآور موشک ناسا را فاش میکند | بهمن 1401
مارتین مینویسد: «اتکای ناسا به قراردادهای قیمت افزایشی، ریسک مالی سازمان را افزایش میدهد. از نظر ما، ناسا برای ساخت بوسترها و موتورهای اسپیس لانچ سیستم، بیش از حد مجاز از ساختار قراردادهای قیمت افزایشی استفاده کرده است.» بازرس ناسا میافزاید هرچند SLS موشکی جدید است، بوسترها و موتورهایش، سختافزارهایی باسابقه و به ارثرسیده از برنامه شاتل فضایی هستند.
قراردادهای قیمت افزایشی، کل هزینهها را به اضافهی دستمزدها به پیمانکاران میپردازد. این ساختار برخلاف قراردادهای قیمت ثابت است که ناسا برای ساخت ماهنشینها به اسپیس ایکس و بلو ارجین واگذار کرده است. ناسا درحالی چنین قراردادهایی را با این شرکتها بسته که طراحی ماهنشین درمقایسه با سامانهی پیشرانش SLS، ماهیتی آزمایشیتر با فناوری پیشرفتهتر دارد.
گزارش جدید همچنین دستمزدهای پرداختشده در قالب قراردادهای سامانهی پیشرانش را زیر سوال میبرد. بهعنوان مثال، هرچند اروجت راکتداین تا پایان قرارداد خود فقط پنج واحد از ۱۶ موتور نوسازیشدهی RS-25 را تحویل داده بود، آژانس فضایی رتبهی «بسیار خوب» را به این عملکرد ضعیف اعطا کرده است.
موتورهای پرهزینه
موارد دیگری نیز وجود دارد که در گزارش مطرح شده است. بهعنوان مثال، هزینهی کنونی ساخت نمونهای جدید از موتور RS-25 که برای ماموریت آرتمیس ۵ و به بعد بهکار خواهد رفت، تقریبا صد میلیون دلار است. ناسا و اروجت درتلاش هستند تا ۳۰ درصد از هزینهها را تا پایان دههی جاری کاهش دهند و قیمت نهایی را به ۷۰٫۵ میلیون دلار برسانند.
بااینحال، مارتین با اشاره به پیشبینی این صرفهجوییها خاطر نشان میکند که ناسا از گنجاندن برخی هزینهها غفلت کرده است. او میگوید: «ناسا و اروجت هنگام محاسبهی هزینهی کل موتورهای جدید RS-25، فقط مواد، پشتیبانی مهندسی و فعالیت نیروی کار را درنظرگرفتهاند؛ درحالیکه مدیریت پروژه و هزینههای سربار گنجانده نشدهاند. چه کسی میداند، شاید مدیران اروجت تا چند سال مجانی کار کنند!»
درمقایسه با بخش خصوصی، حتی کاهش هزینهی موتور اسپیس لانچ سیستم به ۷۰٫۵ میلیون دلار، همچنان قیمتی بسیار بالا است. بلو ارجین موتورهای با قدرت و اندازهی مشابه BE-4 را با قیمت کمتر از ۲۰ میلیون دلار تولید میکند و اسپیس ایکس به دنبال رساندن هزینهی موتور قدرتمند رپتور به زیر یک میلیون دلار به ازای هر واحد است.
بازرس کل ناسا براساس تمام دادههای جدید، در تازهترین گزارش خود میگوید دفتر او مجبور شده است در برآورد خود از کل هزینهی اسپیس لانچ سیستم، شامل سامانههای زمینی و فضاپیمای اوراین بازنگری کند. پیشتر اعلام شده بود که این هزینه، ۴٫۲ میلیارد دلار است.